De Vereniging Elektrische Rijders (VER) pleit er al lange tijd voor: elektrische rijders moeten meeprofiteren van het financiële voordeel van slim laden op publieke laadpalen. Tot nu toe lag de focus vooral op netbewust laden, waarbij vooral de netbeheerder baat had. Equans en ANWB zetten nu een belangrijke stap voorwaarts door als eersten in Amsterdam een korting aan te bieden voor slim laden op publieke laadpalen.
Slim laden wint snel aan populariteit. Elektrische rijders die thuis laden, maken hier al langer gebruik van. Via een app wordt het laden niet direct gestart zodra de auto wordt aangesloten, maar ingepland op de momenten dat de stroom het goedkoopst is. Dit kan aanzienlijke besparingen opleveren, vooral in combinatie met een energiecontract met dynamische tarieven.
Wanneer de stroomprijs laag is door een overvloed aan zonne- of windenergie, wordt automatisch meer duurzame stroom gebruikt. Bovendien valt dit vaak samen met momenten waarop het elektriciteitsnet minder wordt belast, waardoor netcongestie wordt voorkomen. Tot nu toe was dit voordeel alleen weggelegd voor rijders met een eigen laadpaal. ANWB en Equans maken dit nu ook mogelijk op publieke laadpalen.
Hoe werkt het?
Om deel te nemen aan slim laden, geef je eenmalig toestemming via de ANWB-app om met je auto te communiceren. Dit proces verschilt per automerk en model. Vaak moet je je gebruikersnaam en wachtwoord van de bijbehorende auto-app invoeren. Bij Tesla-gebruikers opent bijvoorbeeld de Tesla-app om de toegang te verlenen.
Wanneer je vervolgens met je ANWB-laadpas een laadsessie start bij een van de 1.500 geschikte publieke laadpalen van Equans in Amsterdam, ontvang je een melding in de app. Hierin krijg je de optie om de laadsessie om te zetten naar een slimme laadsessie. Je kunt dan aangeven wanneer je wilt vertrekken en deze vertrektijd later nog aanpassen.
Het algoritme berekent op basis van de vertrektijd, de batterijgrootte en de huidige laadstatus hoeveel flexibiliteit er in de laadsessie zit. Vervolgens wordt het laden verplaatst naar de goedkopere uren. In de app zie je direct wat slim laden jou oplevert en hoe het geplande laadschema eruitziet. De korting is afhankelijk van het prijsverschil ten opzichte van het standaardtarief en de duur van je laadsessie.
Het meeste voordeel behaal je wanneer je een slimme laadsessie in de vroege avond start en pas de volgende ochtend vertrekt. Op die manier kan het laden optimaal worden verschoven naar de nachtelijke uren, wanneer de stroomprijzen doorgaans het laagst zijn.
![]()
De gekozen oplossing biedt directe voordelen voor de elektrische rijder:
- Je wordt financieel beloond voor je flexibiliteit. Hoe meer flexibiliteit je biedt in je laadsessie, hoe hoger de beloning.
- Je houdt volledige controle over je laadsessie. Je bepaalt zelf of je meedoet of niet.
- Het slim laden wordt afgestemd op jouw voorkeuren: de laadstatus van je auto en het moment waarop je wilt dat de batterij volledig is opgeladen.
Netbewust laden en de impact op het elektriciteitsnet
Tot nu toe lag de nadruk bij publieke laadpalen vooral op netbewust laden. In gebieden waar op specifieke tijdstippen netcongestie dreigt, wordt het vermogen van laadpalen tijdelijk teruggeschroefd of wordt het laden gepauzeerd. Vorige week publiceerde Vattenfall over een grote proef met netbewust laden op 800 laadpalen in Brabant en Limburg.
Bij netbewust laden communiceert de netbeheerder de beschikbare vermogens naar de laadpaalbeheerder, die dit omzet in laadprofielen voor de laadpalen. Dit proces verloopt zonder tussenkomst van de elektrische rijder en zonder rekening te houden met persoonlijke voorkeuren, zoals de huidige laadstatus of het gewenste vertrektijdstip. Auto’s die bijna leeg zijn, worden op dezelfde snelheid geladen als auto’s die al bijna vol zijn.
Om rijders enige flexibiliteit te geven, is er afgesproken dat er bij netbewust laden altijd een mogelijkheid moet zijn om alsnog snel te laden via een zogenaamde ‘opt-out’. Tap Electric en Vattenfall hebben als eerste een dergelijke optie ontwikkeld binnen de proef in Brabant. Gebruikte je Tap Electric voor je laadsessie, dan kreeg je bij aanvang een melding.
Uit de pilot in Brabant bleek dat het goed mogelijk is om laadpieken te verschuiven naar momenten waarop er meer ruimte is op het stroomnet. De meeste rijders werden echter pas achteraf geïnformeerd over de aanpassing. Er wordt nog onderzocht hoe rijders financieel kunnen profiteren van netbewust laden.
De toekomst
Waar slim laden de laadsessie optimaliseert op basis van prijs en beschikbaarheid van duurzame energie, is netbewust laden een methode om de grenzen van het elektriciteitsnet te bewaken. Beide zullen in de toekomst vaker worden toegepast en geïntegreerd in laadapps.Voor ons als VER staat vast:
- De rijder moet financieel worden beloond voor zowel slim laden als netbewust laden op publieke laadpalen.
- De rijder moet te allen tijde in controle zijn.
- Zonder de voorkeuren van en interactie met de rijder blijft slim laden suboptimaal.
Deze proef loopt in ieder geval zes maanden. Gedurende deze periode wordt getest of alles technisch goed werkt en hoe het systeem kan worden uitgebreid. Welke laadpalen meedoen, kun je zien door in de ANWB-app in te zoomen op de laadpalen.
Op dit moment verloopt de aansturing nog via de auto: het pauzeren, starten en stoppen van het laden gebeurt rechtstreeks via de voertuigsoftware. Ongeveer twee derde van de elektrische auto’s is hiervoor geschikt. In de toekomst zal het laadprofiel echter direct naar de laadpaal worden gestuurd, waardoor alle automodellen kunnen deelnemen aan slim laden.
Met deze stap zetten ANWB en Equans een belangrijke ontwikkeling in gang die elektrische rijders helpt besparen én het elektriciteitsnet efficiënter benut.